این محصول، که از سال 1403 با برند کاژان تولید می‌شود و عضو گروه روغن‌ها است، از مغز فندق به روش پرس سرد به دست می‌آید. این روغن خالص، با طعم اصیل فندق و ارزش غذایی بالا شناخته می‌شود و علاوه بر مصرف خوراکی، برای تقویت و ترمیم پوست و مو به‌طور موضعی نیز کاربرد دارد.

روغن فندق سرشار از مواد مغذی ضروری، از جمله اسیدهای چرب غیراشباع سالم برای قلب، آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین E است. این روغن با طعم آجیلی متمایز و قوی خود، طعم چاشنی‌ها، دسرها و غذاهای شما را به یک تجربه لذت‌بخش و خاص تبدیل می‌کند.

فندق: گنجینه‌ای از دل جنگل‌های شمال

فندق، ثمره‌ای خوشمزه و مغذی از خانواده‌ی توسکایان، در میان مردم جهان از محبوبیت بالایی برخوردار است. این محصول با ارزش، که سابقه کاشت آن به هزاران سال پیش باز می‌گردد، امروزه جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی و صنایع مختلف پیدا کرده است.

روغن فندوق

تنوع و گستردگی

بیش از 100 نوع فندق در دنیا وجود دارد که هر کدام ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند. ترکیه به عنوان بزرگترین تولیدکننده فندق در جهان شناخته می‌شود و پس از آن، ایتالیا، آذربایجان، ایالات متحده، چین، گرجستان، ایران، لهستان، فرانسه، اسپانیا و شیلی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. در مجموع، سالانه بیش از 863 هزار تن فندق در دنیا تولید می‌شود که نشان‌دهنده اهمیت اقتصادی و تقاضای بالای این محصول است.

کاربردهای فراوان

فندق، طعمی بی‌نظیر به غذاها و شیرینی‌ها می‌بخشد و از آن در صنایع مختلفی از جمله:

• صنایع غذایی: به صورت خام، سفید شده، بوداده و یا آسیاب شده در انواع کیک، شیرینی، شکلات، بستنی، نان و… استفاده می‌شود.
• صنایع دارویی: به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی، در تولید داروها و مکمل‌های غذایی کاربرد دارد.
• صنایع آرایشی و بهداشتی: روغن فندق به دلیل رطوبت‌رسانی و خواص ضد پیری، در کرم‌ها، لوسیون‌ها و صابون‌ها استفاده می‌شود.

شرایط ایده‌آل برای رشد

فندق در آب و هوای معتدل با رطوبت بالا و بارندگی مناسب به بهترین نحو رشد می‌کند. به همین دلیل، پراکنش اصلی این محصول در نواحی ساحلی دریاها و اقیانوس‌ها در نیمکره شمالی است، جایی که زمستان‌های ملایم و تابستان‌های خنک دارد.

خاستگاه و پراکندگی

آمریکای شمالی، به ویژه گونه‌های C. americana و C. cornuta، و همچنین آسیای صغیر، به ویژه گونه‌ی C. avellana، خاستگاه اصلی فندق هستند.

ایران نیز به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی فندق در جهان، سهم قابل توجهی در بازار جهانی این محصول دارد. در کشورمان، فندق در مناطق شمالی، به خصوص در استان‌های گیلان، مازندران و قزوین کشت می‌شود.

درختچه‌ای پرثمر

فندق بیشتر به صورت درختچه‌ای دیده می‌شود و به ندرت به شکل درخت کامل در می‌آید. این گیاهان با تنوع ژنتیکی بالا، از نظر اندازه و شکل میوه، ضخامت پوسته و عادات رشدی، تفاوت‌های قابل توجهی دارند.

گونه غالب

1. avellana، رایج‌ترین گونه فندق است که نام آن از شهر Avella در ایتالیا گرفته شده است. این درختچه یا درخت می‌تواند تا 6 متر رشد کند و 75 تا 100 سال عمر کند. برگ‌های آن خزان‌کننده و به رنگ سبز تیره هستند و گل‌هایش در اوایل بهار قبل از برگ‌ها می‌شکفند. میوه‌های فندق به صورت دسته‌ای 1 تا 12 تایی رشد می‌کنند و هر کدام توسط یک پوشش سبز رنگ احاطه شده‌اند. مغز فندق که بخش خوراکی آن است، توسط یک پوسته چوبی سخت محافظت می‌شود.

مصرف فندق

برای مصرف فندق، باید پوشش سبز و پوسته چوبی آن را جدا کرد. سپس می‌توان از آن به صورت خام، بوداده، آسیاب شده و یا در انواع غذاها و شیرینی‌ها استفاده کرد. فندق، منبعی غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و چربی‌های سالم است و فواید بسیاری برای سلامتی دارد.

ترمیم و جلوگیری از پیری پوست

روغن فندق به عنوان مرطوب‌کننده و ترمیم‌کننده پوست، در محصولات آرایشی و بهداشتی مانند لوازم آرایشی پاک‌کننده و مراقبت از صورت و بدن (کرم روز و شب)، روغن حمام، شامپو، محصولات مراقبت شخصی، محصولات اصلاح و محصولات برنزه کننده استفاده می‌شود.

– افزایش اثربخشی محصولات مرطوب‌کننده‌ پوست: طبق نتایج مطالعات، افزودن روغن فندق در فرمولاسیون محصولات آرایشی، باعث افزایش و طولانی‌تر شدن اثرات مرطوب‌کنندگی آنها می‌شود. به عقیده برخی محققین این ویژگی روغن فندق به فسفولیپیدهای آن ارتباط دارد.

– مناسب پوست خشک: روغن فندق دارای خواص امولسیفایری است. به‌همین دلیل برای درمان خشکی پوست مفید است.

– مناسب پوست چرب و یا جوش‌دار: روغن فندق دارای خاصیت قابض است و منافذ پوست را می‌بندد. به‌همین دلیل ممکن است برای کاهش ترشح چربی پوست (سبوم) و یا بهبود آکنه مفید باشد.

– محافظت از پوست در برابر اشعه فرابنفش (UV): روغن فندق حاوی ترکیباتی است که از پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه فرابنفش آفتاب محافظت می‌کنند.

– بهبود یا بازگردانی خاصیت ارتجاعی پوست: روغن فندق به دلیل ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی، کاربردهایی در محصولات مراقبت از پوست، به‌منظور افزایش خاصیت ارتجاعی پوست دارد.

روغن فندوق

افزایش قدرت باروری

در سال 2016، تأثیر روغن فندق بر درمان سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) در موش‌ها بررسی شد. مشاهده شد که روغن فندق در درمان سندروم تخمدان پلی‌کیستیک، از طریق تنظیم گنادوتروپین‌ها، استروئیدها و پارامترهای لیپید خون (چربی خون)، مؤثر می‌باشد و همچنین دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی است.

افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی

پراکسیداسیون لیپید (چربی)، فرآیندی است که در آن «ترکیبات اکسیدانی مانند رادیکال‌های آزاد به لیپیدها به‌ویژه اسیدهای چرب چند غیراشباع (PUFA) حمله می‌کنند و باعث اکسیداسیون آنها می‌شوند.»

در طول چهار دهه گذشته، مطالعات بسیاری نقش مهم پراکسیداسیون لیپید در سلامت انسان را نشان داده‌اند. ⁽¹⁵⁾ پراکسیداسیون لیپید یک فرآیند بسیار مخرب است که ممکن است در نهایت منجر به آسیب یا مرگ سلول شود.  آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین‌های C و E ممکن است از پراکسیداسیون لیپید جلوگیری کنند.

روغن فندق سرشار از ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مانند ویتامین E، فلاوانوئیدها و لوتئولین است. در سال 2003، تأثیر مصرف روغن فندق بر مقدار پراکسید لیپید خون در خرگوش‌های دارای رژیم غذایی پر کلسترول بررسی شد. رژیم غذایی پر کلسترول باعث افزایش قابل توجه مقدار پراکسید لیپید خون می‌شود.

طبق نتایج این مطالعه، مکمل روغن فندق مقدار پراکسید لیپید خون را کاهش داد. علاوه بر این، روغن فندق مقدار مالون ‌دی‌آلدهید (MDA) را هم کاهش داد.

بیشتر بدانید:

– مالون دی‌آلدهید (MDA) یکی از محصولات نهایی پراکسیداسیون اسیدهای چرب چند غیراشباع در سلول‌ها است.

– افزایش رادیکال‌های آزاد باعث تولید بیش از حد MDA می‌شود.

– مقدار MDA معمولاً به عنوان شاخص استرس اکسیداتیو و وضعیت آنتی‌اکسیدانی در بیماران سرطانی در نظر گرفته می‌شود.

بهبود عملکرد قلب و عروق

طبق مطالعات، میزان شیوع بیماری‌های مزمن در جمعیت‌هایی که رژیم‌های غنی از اسیدهای چرب تک غیراشباع (MUFA) مصرف می‌کنند، کم است.  مصرف اسید چرب تک غیراشباع موجود در رژیم غذایی باعث جلوگیری یا بهبود خطر ابتلا به بیماری قلبی – عروقی، بهبود ساختار لیپید خون (چربی خون) و فشار خون می‌شود.

روغن فندق نیز سرشار از اسیدهای چرب تک غیراشباع و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است. در سال 2004، اثرات روغن فندق بر تجمع کلسترول در آئورت در خرگوش‌های دارای رژیم غذایی پر کلسترول بررسی شد. طبق یافته‌های این مطالعه، روغن فندق می‌تواند تجمع کلسترول در آئورت را کاهش دهد و همچنین ممکن است دارای خاصیت ضدآترواسکلروزیس (تصلب شرائین) باشد.

تنظیم چربی خون

در مطالعه‌ای در سال 2003، اثر روغن فندق بر مقدار لیپید (چربی) و کلسترول‌های بد خون (VLDL و LDL) در خرگوش‌های دارای رژیم غذایی پر کلسترول بررسی شد. رژیم غذایی پر کلسترول باعث افزایش مقدار کلسترول‌های بد خون می‌شود.

مشاهده شد که روغن فندق کلسترول‌های VLDL و LDL را کاهش داد ولی هیچ گونه اثری بر کاهش مقدار لیپید خون نداشت. طبق نظر محققین در این مطالعه، اسیدهای چرب تک غیراشباع (از جمله امگا 9) و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در روغن فندق در کاهش کلسترول‌های بد خون مؤثر هستند.

بهبود عملکرد دستگاه ادراری

قند خون بالا (هایپرگلایسمی) اثرات منفی عمیقی بر عملکرد کلیه‌ها دارد که منجر به افزایش قابل‌توجه مقدار کراتینین، نیتروژن اوره (BUN) و اوریک اسید خون می‌شود.

در سال 2013، تأثیر مصرف خوراکی روغن فندق بر عملکرد کلیه‌ها در موش‌های دیابتی بررسی شد. طبق نتایج، روغن فندق باعث کاهش مقدار کراتینین، BUN و اوریک اسید خون شد.

اگرچه اختلال در عملکرد کلیه‌ها یکی از شایع‌ترین عوارض جانبی دیابت است، اما داشتن رژیم غذایی حاوی روغن‌های گیاهی مانند روغن فندق می‌تواند به بهبود آن کمک کند.

ضد میکروب

اسیدهای چرب موجود در روغن‌های خوراکی توانایی تداخل در رشد یا بقای باکتری‌ها را دارند. به عنوان مثال، لینولئیک اسید (امگا 6) و اولئیک اسید (امگا 9) به عنوان ضدباکتری‌های قوی گزارش شده‌اند.

طبق مطالعه‌ای در سال 2011، روغن فندق که حاوی مقادیر زیادی اولئیک اسید است، دارای خاصیت ضدباکتری به‌ویژه در برابر باکتری گرم مثبت است.

طبق نظر محققین، هرچه میزان استرول‌ها (مانند بتاسیتوسترول، کامپسترول، آونوسترول و استیگماسترول) در روغن فندق کمتر باشد، خاصیت ضدمیکروب آن قوی‌تر خواهد بود.