نقد و بررسی
دمنوش زیره سبز- تقویت استخوانها و مفاصل
- تنظیم قند خون
- تنظیم کلسترول خون
- ضد سرطان
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- تسریع کاهش وزن
- ضد میکروب
دمنوش خالص زیره سبز
زیره سبز، یک گیاهی با ریشههای تاریخی، از زمان کهن به شناخته میشود. این گیاه از منشأ ایران و نواحی مدیترانهای است و در گذشته توسط مردم یونان و روم قدیم به کار گرفته میشد. همچنین، استفاده از آن در مراکش نیز رایج بود. در دوران قرون وسطی، محبوبیت زیره در اروپا کاهش یافت و تنها در اسپانیا هنوز مورد استفاده بود، که توسط مهاجران این کشور به آمریکاییها معرفی شد. پس از آن، زیره دوباره محبوبیت خود را در برخی مناطق اروپا بازیافت. امروزه، این گیاه بیشتر در کشورهایی مانند ایران، ازبکستان، تاجیکستان، مراکش، مصر، هندوستان، سوریه، مکزیک و شیلی کشت میشود.
خواص زیره سبز
ضد میکروب :
افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی در محصولات زیره، ارتباط چندانی با الکلهای مونوترپن، لینالول، کارواکرول، آنتول و استراگول ندارد که سبب از بین رفتن رادیکالهای آزاد میشوند. بلکه، این ویژگی به فلاونوئیدها و ترکیبات پلی فنلی دیگر این گیاه نسبت داده میشود. خاصیت ضد رادیکالی زیره ی سبز، سازوکار اصلی صفات دارویی این گیاه است.
در مورد ضدمیکروبی بودن زیره ی سبز، تحقیقات فراوان نشان داده است که عصارههای الکلی و روغن بذر آن میتوانند در برابر محدودهای از باکتریهای مفید و همچنین بیماری زای گرم-مثبت و گرم-منفی اثربخش باشند. برخی محققان این ویژگی را به کومین آلدهید، کاروون، لیمونن و لینالول موجود در زیره نسبت میدهند.
تسریع کاهش وزن:
همچنین، مصرف زیره میتواند با حفظ یکپارچگی سلولهای بتا در جزایر لانگرهانس لوزالمعده، تأثیر مثبتی بر کاهش وزن و شرایط متابولیک بدن داشته باشد. وجود پرنیل فلاونوئیدها در این گیاه سبب این کاهش وزن میشود، هرچند سازوکار دقیق آن هنوز مشخص نیست
بهبود عملکرد دستگاه گوارش:
ترکیب آلی آروماتیک زیره به نام کومین آلدهید، با فعالسازی غدد بزاقی، هضم اولیه غذا را تسهیل میکند. تیمول موجود در زیره، همین کار را با غدد ترشح کننده اسیدها، صفرا و آنزیمهای مسئول هضم کامل غذا در معده و روده انجام میدهد. براساس مشاهدات پژوهشگران، مصرف عصاره زیره باعث افزایش فعالیت آنزیمهای آمیلاز، پروتئاز و فیتاز میشود که در هضم قند، پروتئین و چربی دخیلند. ادویههایی مثل زیره سبب افزایش اسیدهای صفراوی میشوند که این اسیدها، در فرآیند هضم نقش مهمی دارند. همچنین، زیره به دلیل داشتن روغنهای ضروری، منیزیم و سدیم، روند هضم را بهبود میبخشد و مصرف آن با آب داغ سبب تسکین درد معده میشود.
ضد سرطان:
آنتیاکسیدانهایی مثل اوژنول و لیمونن در زیره دارای صفات ضدتوموری قوی هستند. در تحقیقی که نتایج آن در مجله Journal of Medicinal Food منتشر شد، مکملهای غذایی زیره سبز باعث جلوگیری از وقوع سرطان کولون یا روده بزرگ (القا شده با یک کارسینوژن مخصوص روده به نام 1و2-دیمتیلهیدرازین DMH) در موشها شدند. حیواناتی که زیره دریافت کردند، هیچ تومور سرطانی دیده نشد. در این آزمایش، زیره اثر محافظتی بر روده داشت و از میزان فعالیت بتا-گلوکورونیداز و موسیناز کاست. بتا گلوکورونیداز آنزیمی است که سبب هیدرولیز پیوندهای گلوکورونید و آزاد شدن سموم میشود و نقش موسیناز، افزایش هیدرولیز موسینهای محافظتی در روده است.
تنظیم کلسترول خون :
زیره باعث کاهش میزان چربی در بدن میشود. در تحقیقی که نتایج آن در ژورنال Complementary Therapies in Clinical Practice چاپ شد، مصرف زیره باعث کاهش تریگلیسیریدها و کلسترول LDL شد. محققان معتقدند اثر زیره بر کاهش کلسترول را میتوان به ساپونینهای آن (مواد گلیکوزیدی) نسبت داد که از جذب کلسترول جلوگیری میکنند و دفع آن را افزایش میدهند. همچنین، زیره حاوی مقادیر زیادی فیتواسترول است که با کاهش جذب کلسترول، اثر مثبت بر تعدیل چربیها دارند.
تنظیم قند خون:
در یک تست تحمل گلوکز که روی خرگوشها انجام شد و نتایج آن در ژورنال منتشر شد، زیره سبز به میزان زیادی سطح زیر منحنی تحمل گلوکز را افزایش داد. عصاره متانولی دانههای زیره سبز میزان گلوکز خون، کراتینین و اوره خون را کاهش داد و میزان گلیکوژن و انسولین سرم خون در موشهای دیابتی را بهبود بخشید. ترکیب فعال روغن زیره، کومین آلدهید است که بازدارندهی فعالیت آنزیمهای آلدوز ردوکتاز و آلفا-گلوکوزیداز و بنابراین کاهندهی اثرات سوء دیابت است.
تقویت استخوانها و مفاصل:
اثر زیره در کاهش پوکی استخوان به حضور استروژنهای گیاهی آن مربوط است. در حیواناتی که عصاره متانولی زیره را دریافت میکنند، کاهش چشمگیری در دفع کلسیم در ادرار و افزایش کلسیم و قدرت مکانیکی استخوانها دیده میشود. در پژوهشهای انجام شده، حیواناتی که زیره مصرف کردند تراکم استخوان بیشتری داشتند.
مواد موثره و ارزش تغذیهای زیره سبز: ترکیبات مهم روغن فرار آن شامل کومین آلدهید، گاما ترپنها، بتا پیننها، P- سیمن و 1،3-P- منتاندیال هستند. پتروسلیک اسید و پالمیتیک اسید اسیدهای چرب مهم آن میباشند.
بیشتر بدانید:
این گیاه در انجیل نام برده شده است و در میز غذای یونانیها، نقشی همانند نمک و فلفل بر سر سفرههای امروز ما داشته است.
حد مجاز مصرف:
مقدار مصرف متوسط آن 300 تا 600 میلیگرم است که معادل 5 تا 10 دانه در روز میباشد.
بهترین زمان مصرف:
1 تا 2 ساعت قبل یا بعد از غذh
عوارض جانبی و واکنش های حساسیت زا :
بارداری و شیردهی
هنوز اطلاعات موثقی دربارهی ایمنی مصرف زیره سبز برای بانوان باردار و شیرده وجود ندارد، بنابراین قبل از مصرف آن در این دوران با پزشک خود مشورت کنید.
اختلالات خونریزی:
زیره سرعت لخته شدن خون را کاهش میدهد و ممکن است بر شدت اختلالات خونریزی بیافزاید.
دیابت:
زیره می تواند سطح قند خون برخی افراد را کاهش دهد. افراد مبتلا به دیابت، باید قبل از مصرف آن، بر سطح قند خون خود، نظارت داشته باشند.
جراحی:
به سبب تاثیر زیره بر کاهش قند خون، برخی متخصصان درباره تداخل مصرف آن با روند کنترل قند خون حین و پس از عمل جراحی ابراز نگرانی می کنند. حداقل 2 هفته قبل از جراحی زیره مصرف نکنید.
واکنش های حساسیت زا:
به طور کلی، هر فرد ممکن است نسبت به گیاهان و ادویه های خاصی حساسیت داشته باشد که این حساسیت باید در درجه اول توسط خود فرد و در درجه دوم توسط پزشک تشخیص داده شود. البته این واکنشهای آلرژیک عوارض جانبی مزمن یا حاد ایجاد نمیکنند و بعد از شناسایی گیاه حساسیتزا و قطع مصرف آن، عوارض ناشی از آلرژی برطرف خواهد شد.
تداخل دارویی :
داروهای ضد دیابت:
مصرف زیره با داروهای دیابت تداخل دارد، زیرا ممکن است قندخون را کاهش دهد و باعث افت شدید قند خون شود. بنابراین، استفاده همزمان از زیره و داروهایی مانند انسولین، کلرپروپامید، تولبوتامید و پیوگلیتازون توصیه نمیشود.
کاربرد در طب قدیم:
زیره اثر استروژنی دارد و از تشکیل پلاکت جلوگیری میکند. در طب هندوستان، این گیاه برای بهبود سنگ کلیه و مثانه، اسهال، جذام و سقط جنین مورد استفاده قرار میگیرد.
0comments